köpek yılı/ a dog year

her sene aralık ayının sonlarına doğru kafamda seneyi kapatırım. yetmiştir artık. bir an önce ‘yeni’ gelsin isterim. 1 ocak günü elbette her şey değişmeyecektir ama yeninin cazibesi ve olasılıkların umudu beni gene de hep yakalar. bilinmezlikten çekinenlere bilinmezliğe sırtını yaslayabilme ihtimalini de göstermek isterim daima.

2024 benim için güzel bir sene oldu. psikologluğa döndüm, danışanlarım oldu, harika bir yolculuğa başladık beraber. eğitimlere katıldım. bir podcast denemesi yaptım. burada ara ara yazılar yayınlamaya başladım. usul usul, sakin sakin. acele etmeden. biri arkamdan kovalamadan. kurallara tabi olmadan. kurallar derken kendi kendime koyduğum, eninde sonunda beni boğan ve artık işlevi kalmayan “dilge” kurallarından bahsediyorum. ergenliğimden beri hayata gelme nedenimin ya da hayat mottomun ‘başka bir yol göstermek’ olduğunu düşünmüşümdür. katılık gördüğüm her yerde içimden bu cümle geçer. her zaman başka türlüsü mümkündür. bunu bitmek bilmez bir iştah / umut / inançla söylemeyi hatta göstermeyi bırakmam. davranış kelimeye üstün gelebilir. bu sene kendi hayatımda başka bir yolun mümkün olduğunu deneyimlemeye başladım. daha yavaş ve sakin bir yolun.

peki bu seneye neden ‘köpek yılı’ diyorum? ağustos ayında köpeğim kalp krizi gibi bir şey geçirdi. gecenin kör karanlığında bana saatler gibi gelen bir süre boyunca onu sakinleştirmeye çalıştım. sonra testler yapıldı. kalpte ve karaciğerde büyüme, böbreklerde yetmezlik. gözlerde zaten katarakt vardı. tansiyon ilacına ve takviye almaya başladı. arka bacakları güçsüzleşti, tuvaletini tutmakta zorlanmaya başladı. bazı günler iki saatte bir dışarı çıkıyoruz. geceleri kesintisiz uyuyamıyorum. gündüzleri çok daha huzurluyken, geceleri çok huzursuz.

hayattaki en önemli ve bana en iyi gelen disiplinim 8 saat uyku iken, beş aydır içinde olduğum döngü beni başlarda epey yordu ve hatta sinirlendirdi. uykudan uyandığım o ilk anda, o sersemlikle çok sinirli oluyordum. canım köpeğimi kucaklayıp dışarı çıkarırken ilk başlarda sinirimi ona yansıttım söylenerek. sonra bir durdum: bu sinir istediği kadar fizyolojik olsun, çok saçmaydı. kendi konforumdan (uyku da bir çeşit konfor!) ferâgat ettiğim için, sekiz saate koşullandığım ve sekiz saat uyumazsam sinirli olacağıma inandığım için sinirleniyordum. köpeğim roma 16 yaşına girdi ekim ayında ve hayatımın en önemli eşlikçisi kendisi. müthiş bir ömür geçirdik beraber: evler değiştirdik, çocuk yaptım, boşandım, iş değiştirdim, birbirine zıt epey farklı duygu durumlarına girdim. hepsinde yanımda değişmeyen bir tek ‘o’ vardı. ne ailem, ne çocuğum. her eve geldiğimde beni mutlulukla bekleyen, mutlaka patisini bana uzatan ve beni koklayan bir varlık. koşulsuz bir sevgi. kabul. anlayış. kavga ederiz, iki dakika sürer. birbirimize asla kıyamayız. onu her yere götürürdüm eskiden. çok gezdik. kendisiyle ‘kaliteli vakit’ geçirmediğim çok az günüm vardır. varlığının hep farkında oldum. şimdi bunca güzel bir zamanın üzerine yaşlılığın getirdiği o son demi yaşıyoruz ve ben sinirlenebiliyorum. kendime kızmadım ama uzaktan bir baktım. kendimizi aşamadığımız, kendimizi adayamadığımız durumlardaki ilk ruh haliydi bu belki de.

kendini adamak, kendini aşmak… ne kadar yabancı geliyor bugünlerde değil mi? zamanın ruhu, sosyal medya ve gündem tam tersini pompalarken, bir ötekine kendini adamak kırılgan bireyselliğimizi sanki ezip geçiyor. oysa ötekini gözetmeye gözetmeye o ‘kırılgan’ benliği güçlendirdik. gerçek kırılganlığımız (duygudan etkilenme kapasitemiz) sanki karşımızdakini görmemekten, ona bakmamaktan ya da dinlememekten oluşan o ikinci ve sahte kırılganlığın gerisinde kaldı. kendimizi gözetmeyi yanlış anladık biz. yeri geldiğinde fedakârlık yapmayı, şartlara göre tutumlar geliştirmeyi ve olayların getirdiklerini karşılamayı gittikçe unuttuk. belki de gerçek anlamda hiç öğrenemedik.

44 senelik hayatımda şunu çok net ve kesinlikle söyleyebilirim ki; elbette sadece kendi hayat deneyiminden çıkışla, bu yolculukta neye ihtiyacım varsa, onu “verdiğimde” ya da “o” olduğumda bana geldi. verdiğim kişiden ya da olaydan gelmedi belki ama hep bana dönecek bir yol buldu. benim en çok şefkate ve saygıya ihtiyacım oldu bu yolculukta. o nedenle şefkat ve saygı vermeye bilinçli olarak her gün yeniden karar veriyorum ve uyguluyorum. görülmeye de ihtiyacım olduğu için, hep bakmaya da çalışıyorum. sevilmek de istiyorum elbet. sevgi biraz daha vahşi; kalbe hükmetmek pek mümkün değil, o nedenle sevmeye çalışmıyorum, ama sevgi dolu eylemlerde bulunmaya gayret ediyorum. her gün olmuyor, şefkat ve saygı kadar ‘kararlı’ gitmeyebiliyor ama olsun. elimden geleni yaptığımı bilmek beni hep özgürleştiriyor.

42. yaşım benim için bir kırılmaydı. her şeyi dondurduğum, hayatımın ve hayatın üzerine biraz depresif, biraz telaşlı ve bolca kaygılı bir halet-i ruhiyede tefekküre yattığım iki sene geçirdim. çok zordu, bütün koşullanmalarımı yine yeniden ama bu sefer daha net görmek, kendime dayattıklarımı (ve dayatılanları) yumuşatmak, değişimin kaçınılmazlığını idrak etmek ve kendimi okşamak. bu süreç hâlâ devam etse de, bu sene eyleme geçebildiğim bir sene oldu. canım köpeğimin katkısı büyük. bana adanmış eylemi ve kabulün gücünü hatırlattı. artık sekiz saat uyumadığımda sinirlenmiyorum, arada huysuzlaşsam da hemen gülümsemeye başlıyorum. zihnimle, bilincimle hatta bilinç altımla anlaşmalar yapıyorum: bana bakın, adanmışlığıma yamuk yapmayın, sizi yakarım, gününüzü görürsünüz diye tehditler savuruyorum:) insanın kendi parçalarıyla ense tokat şakalaşabilmesi paha biçilmez, hayatımızda olan biten tüm kaosa rağmen gerçek konforun ne olduğunu anlayabilmek, buna kafa yormak ve şükretmek çok güzel.

kendi hikâyemizin kahramanı olsak da, daha büyük hikâyede herkesle aynı gemide olduğumuzu bilmek de rahatlatıyor. kalbimizin işlevi sevmek kadar kırılmak da, bunu gözümüzde büyütmediğimizde, kendimizi bilakis bu gerçeğe açtığımızda; acının ya da kırıklığın bizi parlatmasına izin veriyoruz. geçiciliği anlamaya başlıyoruz. zaman geçiyor, hayat geçiyor, biz de içinden geçiyoruz. hayatta her şeye yer var. iyileşmek, kendini her daim yeniden yaratmak, yardım etmek ve almak, her şey ama her şey mümkün. inanarak yaratıyoruz, eylemle gerçekleştiriyoruz.

neye inanıyorsunuz? neyi yaratmak istiyorsunuz? neyi vermeye hazırsınız? hadi 2025 başlasın…

mutlu yıllar herkese!

—

towards the end of every December, I mentally close out the year. I feel like it has run its course. I start longing for the "new" to arrive as soon as possible. of course, nothing magically changes on January 1st, but the allure of the new and the hope of possibilities always captivate me. for those wary of the unknown, I always want to show the potential of leaning on uncertainty.

2024 was a good year for me. I returned to being a psychologist, started seeing clients, and embarked on a wonderful journey with them. I attended workshops, tried podcasting, and began sharing my writings here occasionally. gently, calmly. without rushing. without anyone chasing me. without being bound by rules. by "rules," I mean those self-imposed, suffocating guidelines I’ve carried for so long but have now outlived their purpose. since adolescence, I’ve believed my life’s motto has been "there is another way." whenever I encounter rigidity, this phrase echoes within me. there is always another possibility. I’ve never stopped believing—or demonstrating—this with endless enthusiasm, hope, and conviction. actions may speak louder than words. this year, I began experiencing that another way is indeed possible in my own life—a slower, calmer way.

but why do I call this year the "a dog year"? in August, my dog had what seemed like a heart attack. in the dead of night, for what felt like hours, I tried to calm her down. later, tests revealed an enlarged heart and liver, kidney failure, and cataracts, which were already present in her eyes. she started taking blood pressure medication and supplements. her hind legs weakened, and she began struggling with incontinence. some days, we go out every two hours. I can no longer sleep uninterrupted at night. she’s much calmer during the day but restless at night.

sleep has always been my most important and cherished discipline—8 hours a night without fail. this new cycle, lasting five months now, initially drained and even angered me. upon waking groggily in the middle of the night, I’d find myself irritable. as I picked up my beloved dog and took her outside, I’d mutter complaints, letting my frustration spill over. then, I paused: no matter how physiological the anger might be, it was utterly irrational. I was frustrated because I had conditioned myself to value comfort (and sleep is a kind of comfort!) and believed I’d be irritable if I didn’t get eight hours. my dog Roma turned 16 this October. she’s been my life’s most consistent companion. we’ve shared an incredible journey: moving homes, having a child, getting divorced, changing jobs, and experiencing an array of emotions—with her as the one constant. not my family, not my child. she is the one who greets me with joy every time I come home, who always extends a paw, and who always sniffs me—a being who offers unconditional love, acceptance, and understanding. our fights last all of two minutes because we can’t bear to hurt each other. I used to take her everywhere. we traveled a lot together. there are very few days when I haven’t spent "quality time" with her. I’ve always been conscious of her presence. and now, after so many beautiful years, we’re living through this final chapter of old age, and yet I’ve found myself getting irritated. I didn’t blame myself but instead took a step back to observe. perhaps this irritation was the initial mindset of being unable to transcend or fully dedicate oneself to the situation.

dedication and transcendence... don’t these feel like foreign concepts these days? in a time when the zeitgeist, social media, and the news feed us the opposite, dedicating ourselves to another seems to crush our fragile individuality. yet, by neglecting others, we’ve only strengthened that fragile self. our true vulnerability (our capacity to feel deeply) seems overshadowed by this second, false fragility—one born of not seeing, acknowledging, or listening to others. we misunderstood self-care. we’ve gradually forgotten—or perhaps never fully learned—to make sacrifices when needed, to adapt to circumstances, and to meet life’s demands.

in my 44 years, I can confidently say this: based solely on my life experience, whatever I’ve needed in this journey, when I gave it or became it, it always came back to me. it didn’t necessarily come from the same person or situation, but it found a way to return. compassion and respect have been my greatest needs in this journey. that’s why I consciously decide every day to give and practice compassion and respect. because I also need to be seen, I make an effort to look and truly see others. of course, I want to be loved, too. love is a bit wilder; it’s hard to control the heart, so I don’t strive to love, but I try to engage in loving actions. it doesn’t happen every day, and it’s not as steady as compassion and respect, but that’s okay. knowing I’m doing my best always sets me free.

turning 42 was a milestone for me. I froze everything and spent two years reflecting on life and my life—in a somewhat depressive, anxious, and restless state of contemplation. it was tough, seeing all my conditioning anew but with more clarity this time, softening the self-imposed (and externally imposed) pressures, embracing the inevitability of change, and learning to be gentle with myself. this process is ongoing, but this year was one of action. my beloved dog played a significant role. she reminded me of the power of dedicated action and acceptance. I no longer get angry when I don’t sleep for eight hours. even when I get grumpy, I quickly start smiling again. I make agreements with my mind, my consciousness, and even my subconscious: "don’t mess with my dedication; I’ll burn you all if you do!" being able to joke around with oneself is priceless. despite all the chaos in our lives, understanding what true comfort is, pondering it, and being grateful is a beautiful thing.

even though we are the heroes of our own stories, knowing we’re all in the same boat in the larger narrative humbles us. our hearts are as capable of breaking as they are of loving. when we stop overdramatizing this and open ourselves to it, we allow pain and heartbreak to refine us. we begin to understand impermanence. time passes, life passes, and we move through it. there is room for everything in life: healing, recreating ourselves, giving and receiving help—everything is possible. we create by believing; we realize through action.

what do you believe in? what do you want to create? what are you ready to give? let 2025 begin...

happy new year to everyone!

!